İlk ses kaydı Edison'un geliştirdiği " konuşan makine " ile 1877 yılında yapılmıştı. 1950 lerde ise çift kanallı ses kaydı geliştirilip iki kulaktan duyulan sesin bir çevreleme(surround) etkisi oluşturması sağlandı.
3 boyutlu sesler iki şekilde incelenebilir:
1- Gerçek 3 boyutlu sesler
2- Sanal 3 boyutlu sesler
Gerçek 3 boyutlu sesler için birçok hoparlör kullanılır. 5.1 yada 7.1 hoparlör sistemleri bunlara örnektir. Sinemalarda da bu sistemler kullanılır.
Bizim konumuz olan sanal 3 boyutlu sesler ise ancak 1980 lerde ortaya çıktı. Sanal üç boyutlu sesi oluştururken temelde iki detay vardır: kulaklar arası ses şiddeti farkı (interaural intensity difference) ve kulaklar arası zaman farkı (interaural time difference). Aşağıdaki iki şema bu konuları anlatıyor:
Ancak burada çok önemli bir konu vardır. Gözlerinizi kapasalar ve sizi bir tren istasyonuna götürseler. Trenin hareket etme zamanını, uzaklaşmasını sesini duyarak tahmin edersiniz. Mesela şu an benden uzaklaşıyor, çünkü ses azaldı dersiniz. Ancak yazıda da anlattığımız gibi 3 boyutlu olarak o ortamın sesini çok kaliteli olarak kaydetsek, sonra bu sesi dinlesek. Yine bir trenin bizden uzaklaştığı hissine kapılırız
Bu açıkça yanılabildiğimizi gösterir.
Ayrıca seslerin bir mekanın varolduğuna dair hiçbir delil olmadığının net delilidir. Bir sesi uzaktan veya yakından, önümüzden veya arkamızdan geliyormuş gibi duymamız o ses kaynağının gerçekten orada olduğuna delil olmaz.
Sayfamızda paylaştığımız 3 boyutlu sesler:
Yeni 3 boyutlu sesleri paylaşacağız
